Para biriktirme konusuna hızlıca bir giriş yapmadan önce gel senle farklı bir şey yapalım. Bir kağıt bir de kalem al ve yazıyı okumaya devam etmeden bir ay boyunca yaptığın sabit harcamaları bir kağıda yaz. Evde kalıyorsan ev kira ücretin, yurttaysan aylık taksidin, cep telefonu, internet, digiturk ve ya kablo tv ve aklına gelen diğer tüm sabit harcamalarını bir kağıda yaz bakalım.
Şimdi bunlara bir de değişken giderlerini ekle. Bunlar yeme içme masrafların, sinema gecelerin, kankalarla bira keyiflerin, alışveriş, sigara, maç biletleri ve diğer aklına gelenler diyelim. Eğer bunlara ne kadar harcadığını kestiremiyorsan yazıyı boş ver ve iki hafta bunları gözlemleyip buraya geri gel.
Şimdi sonuç nedir? Muhtemelen saçma sapan harcamalarla dolu bir liste oldu elinde. Ve eminim şu an o listede senin bile ilk kez bu kadar fazla olduğunu fark ettiğin bir çok harcama var. Uzmanlar bunlara hayalet harcamalar diyorlar, gerçekten de öyle; cebindeki para bir hayli eksilmeden bu harcamaları fark edemiyorsun bile. İnsanlar farkında olmadan çok fazla gereksiz para harcıyor ve bir çoğu bunun farkında bile değiller. Her gün bir şişe su ve bir çikolata bile yıllık bir uçak biletini karşılayabilir.
Peki seyahat etmek için bunlarla ilgili ne yapmak zorundayız? Bir çok insan seyahatin pahalı olduğundan söz ediyor ve herhangi bir seyahati karşılayamayacağını, çok fazla harcaması, kredi kartı borcu olduğunu söylüyor. İşte bu noktada yapılması gereken en önemli şey hayalet harcamaları ortadan kaldırmak ve sabit harcamaları mümkün olduğunca azaltmak. Nasıl mı? İşte bunun için sana bizden 14 yöntem!
Para Biriktirme Yöntemleri
Kahve ve çaydan vazgeç
Starbucks? Kahve dünyası? Kahve diyarı? Bunların hepsi parana bayılan kuruluşlar. Kahve ve çay; özellikle de bu mekanlarda içilenler, sen farkında olmadan aslında hesabından epey bir paranı götürüyor. Örneğin her gün Starbucks’ta içtiğin bir kahvenin 8 lira olduğunu varsayalım, aylık 240 Lira, yıllık ise 2880 Lira ediyor. Bu para da 1-2 aylık bir Asya seyahatini karşılamaya yetebilir. Tayland’da bir sahilde uzanmak mı isterdin yoksa her gün bir kahve içmek mi? Kahve ve çaydan vazgeç, bunun yerine evinde bir şeyler hazırla ve termosla yanında taşı.
Yemek pişirmeyi öğren
Hepimizin yemek yemeye ihtiyacı var ve öğrenciyken yemek yeme olayının ne kadar zor olabildiğini bir öğrenci kardeşin olarak çok iyi biliyorum. Üstelik restoranlar her gün daha da pahalılaşırken bu ihtiyaç yerini çileye bırakıyor. Her restorana gidişimde bir makarnanın en az 10 lira olduğunu görmek çığlık atma sebebi olabiliyor. Belki her gün olmasa da haftada en az 4-5 kez evde yemek yapmaya özen göster. Üniversiteye kadar iki yumurta bile kıramamış biri olarak üniversitede çok az dışarıda yemek yemeyi öğrendim ve ilk seyahatlerime de yine üniversite yıllarımda başladım. Dışarıda yemek yeme olayını haftada 3 keze indirdim. Evde yaptığım yemekleri de çokça yaparak ertesi gün öğle vakitlerinde hatta bazen kahvaltıda tekrar yedim. Mutfakta usta bir şef olmana gerek de yok, internet üzerinde milyonlarca site var; Oktay Usta‘nın tarifleriyle hızlı bir başlangıç yapabilirsin.
Ev arkadaşı bul
Eğer tek başına bir evde kalıyorsan ya da ev büyük ve bu evi 2-3 kişi ile paylaşıyorsan, bir ev arkadaşı daha bul. Evinize oda yoksa, salonu iki kişilik bir odaya çevirebilirsin. Göreceksin, bu masraflarını bir hayli azaltacak. Olmuyorsa da daha kötü, merkeze uzak ama yürüyerek ulaşabileceğin, düşük giderli bir eve geç. Mümkünse, ailenin yanına taşın ve bir süre seyahat için para biriktirene kadar tekrar onlarla yaşa. Bu sayede yıllık 3 bin lira dolaylarında bir para biriktirebilirsin.
TV’den vazgeç
Televizyon mu? Bir an önce vazgeç. Satılık medyamızdan kurtulmak ve bir hayli para biriktirmek için oldukça güzel bir yöntem. Hele ki evinde Digiturk kullanıyorsan ve aylık ortalama 50 lira buna veriyorsan, çok yanlış yoldasın. Elinin altında görüyorum ki internet var. Daha çok film, daha çok makale, daha çok haber. Emin ol, Digiturk izlemekten daha keyifli.
Ev telefonunu kapat
Türk Telekom sağolsun her yerden belimizi büküyor. Aylık saçma sapan telefon masrafları, hiç bir yeri aramasan bile ödenen vergiler bir hayli para ediyor aslında. Eğer bu tuzağın içindeysen, bir an önce vazgeç. Hem cep telefonu, hem ev telefonu oldukça gereksiz. Eğer sadece internet için telefon sahibiysen, yalın interneti araştır.
Telefonunun modelini düşür
Akıllı telefonlar çok yararlı, evet bunu inkar etmiyoruz ancak seyahat etmek ve para biriktirmek istiyorsan çok güzel bir yöntem daha. Akıllı telefonların aylık ortalama masrafı; internetiydi, aramasıydı, smsiydi günümüzde 50 lirayı bulabiliyor. Sadece arama yapan ve mesaj atabilen sıradan sade bir telefonla belki otobüste facebook’a bakarken sıkılabilirsin ama yıllık 500-600 lira para biriktirebilirsin. Bu parayla da Avrupa’da 1-2 hafta daha fazla seyahat edebilir ya da Fiji adasında dalış yapabilirsin.
2. el takıl
Bir şeyi yarı fiyatına alabilecekken neden tam para ödüyorsun ki? Sahibinden, gittigidiyor gibi internet sitelerini kullanarak alışveriş masraflarını bir hayli azaltabilir, indirimli fiyatlar sayesinde bir hayli para tasarruf edebilirsin.
Gereksiz eşyaları sat
Seyahet etmeden önce seyahatine kaynak hazırlamanın bir diğer güzel yolu da evde gereksiz ne varsa satmak. Televizyon, koltuk, müzik seti ya da aklına başka ne geliyorsa. Bunların bir çoğunu depoda tutmaktan ve yalnızlığa terketmektense sahibinden ya da gittigidiyor tarzı sitelerde satışa sunmak çok daha mantıklı. Eğer acele etmek istiyorsan, bunları 2. el eşya satın alan dükkanlara da satabilirsin. Ne de olsa Napoli’de pizza yerken televizyonuna ihtiyacın olmayacak!
Sinemanın en büyük destekçisi olmana gerek yok
Seni bilmiyorum ama ben sinemaları inanılmaz gereksiz pahalı buluyorum. Sanata saygılıyım, ancak sanattan alınan Eğlence Vergisi tarzında vergilere karşı en ufak tahammülüm yok. En son gititğim Avengers Ultron Çağı filmine 20 lira bayıldım örneğin. Bunun yerine DVD kiralamak ya da filmleri internet üzerinden izlemek çok daha mantıklı.
Alkolü bırak
Ne kadar alkoliksin ya da alkol tüketiyorsun bilmiyorum ama ülkemizde alkol pahalı. Bunu kesmek ya da minimum düzeyde azaltmak bütçeye inanılmaz katkıda bulunuyor. Her ne kadar bu herkese göre olmasa da en azından haftada sadece bir kaç kez içmek ya da sosyal içici olabilmek bizce herkese göre. Dışarı çıkmadan önce evde iç ya da direk hiç içme, tercih sana kalmış.
Sigarayı bırak
Sigara mı? Hala içeni kaldı mı bu illetin? Sigara içmek sadece sağlığına değil, seyahatlerine de olumsuz yansıyor. Günlük 15-20 lira arasındaki bir sigara maliyetinin aylık hesabını yaptığında önemli, yıllık hesabını yaptığında ise inanılmaz önemli bir miktar ediyor. Eğer sağlığın için sigaradan vazgeçemiyorsan, hayalindeki seyahatler için vazgeçmelisin. Üstelik, sigaranın Avrupa’da Türkiye’deki fiyatının neredeyse iki katı olduğunu hatırlatmakta fayda var.
Abur cuburu kes
Orada burada bir abur cubur atıştırmak kalori açısından sadece sağlığını değil cüzdanını da olumsuz etkiliyor – hayalet harcamalara bir başka ilave daha. Bunları çok küçük miktarlar olduğu için göz önünde bulundurmuyorsun ama her gün bir cips, bir çikolata, bir su, bir kola, bir soda tükettiğini göz önünde bulundurursan bu da aylık ve yıllık bir hayli para ediyor.
Bir şekilde ekstra para kazanmaya bak
Harcamaları azaltmak güzel bir yöntem ancak bunlara ek olarak kendi kendine ufak işler oluşturabilirsin. Örneğin evindeki bir boş odayı ya da direk kendi odanı AirBnb üzerinden kiraya vermek, özel ders vermek, EatWith ile konuklarına yemek pişirmek, ya da Vayable ile turistlere ilgi çekici tur düzenlemek. Tüm bunları daha rahat seyahat etmek ve planlamak için kullanabilirsin.
Matara al
Sadece seyahatlerinde değil, günlük yaşamında da kullanmak için kendine bir metal su matarası al. Şişe suyun en ucuz olduğu ülkelerden birinde yaşıyoruz ancak aynı zamanda da en sağlıksız olduğu ülkelerden birindeyiz. Bu yüzden hem sağlığını hem de cüzdanını korumak için kendine bir ya da iki tane metal matara satın al ve günlük su tüketimini bu yolla sağla. Her gün dışarıda içeceğin 3-4 şişe suyun bedeli en az 2 lira, aylık ortalama 60 lira, yıllık ise 730 lira eder. Bu parayla rahatlıkla Avrupa’ya uçabilirsin!
Para biriktirme yöntemleri konusunda listeyi uzatmak senin elinde. Sen de bu yazıya kendi yöntemlerini yorum olarak ekleyerek diğer gezginlere katkıda bulunabilir ve bu yazının gelişmesinde söz sahibi olabilirsin!